Tijdlijn vrouwenrechten en emancipatie

2022 Giselle van Cann eerste vrouwelijke hoofdredacteur van NOS Nieuws

2022 Sigrid Kaag eerste vrouwelijke minister van Financiën

2022 Vrouwenquotum voor grote bedrijven

2021 Zuster Nathalie Becquart eerste vrouw met stemrecht in de bisschoppensynode

2021 Zuster Raffaela Petrini eerste vrouwelijke secretaris-generaal van Vaticaanstad

2021 Sigrid Kaag eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken

2021 Initiatiefvoorstel voor transparantie gelijke beloning mannen en vrouwen

2020 Ingrid Thijssen eerste vrouwelijke voorzitter van VNO NCW

2020 Dineke de Groot eerste vrouwelijke president van de Hoge Raad (zie ook 1966)

2020 Francesca di Giovanni eerste vrouwelijke ondersecretaris van Vaticaanstad

2019 Verdrag tegen geweld en intimidatie op het werk
Verdrag van de Internationale Arbeidsorganisatie om geweld en intimidatie op het werk uit te bannen. Nederland heeft vóór het verdrag gestemd, maar het nog niet bekrachtigd.

2015 Enkele-feitconstructie geschrapt uit Algemene wet gelijke behandeling
Met deze constructie konden enkele vormen van onderscheid worden toegestaan.

2014 Mariëtte Hamer eerste vrouwelijke voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (zie ook 1957)

2014 Inwerkingtreding Verdrag van Istanbul
Het verdrag van de Raad van Europa inzake geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld is in 2011 gesloten.

2012 Jeanine Hennis-Plasschaert eerste vrouwelijke minister van Defensie

2012 Inwerkingtreding Wet College voor de rechten van de mens
De taken van de Commissie gelijke behandeling zijn in die van het College opgegaan.

2009 Algemene heffingskorting minstverdienende partner wordt afgebouwd en stopt in 2023
Deze maatregel stimuleert arbeidsparticipatie en daarmee de economische zelfstandigheid van vrouwen.

2007 Dymph van den Boom eerste vrouwelijke rector-magnificus

2007 Verbod op seksuele intimidatie opgenomen in de Algemene wet gelijke behandeling

2004 Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid

2003 Yvonne Timmerman-Buck eerste vrouwelijke Eerste Kamervoorzitter

2003 Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte

2001 Belastingherziening met meer gelijke behandeling gehuwd en ongehuwd samenlevenden
Het fiscale partnerbegrip verschilt nog steeds van dat in andere wetgeving.

2001 Helène Faasen en Anne-Marie Thus trouwen als eerste vrouwen met elkaar voor de wet

1999 Saskia Stuiveling eerste vrouwelijke president Algemene Rekenkamer

1998 Els Borst en Annemarie Jorritsma eerste vrouwelijke vicepremiers

1998 Jeltje van Nieuwenhoven eerste vrouwelijke Tweede Kamervoorzitter

1998 Gelijke behandeling bovenwettelijke sociale zekerheid

1997 Publicatie geneeskundeboek ‘Sekseverschillen in ziekte en gezondheid’
Sinds de 90s worden vrouwen betrokken in geneesmiddelenonderzoek.

90s Derde Feministische Golf
Gericht op een gebalanceerde omgang met diversiteit in de maatschappij.

1995 VN Verklaring van Peking – Peking Actieplatform
Verklaring en beleidsaanbevelingen om de gelijke rechten, kansen en fundamentele vrijheden voor vrouwen (gendergelijkheid) te realiseren.

1994 Algemene wet gelijke behandeling
Ter bescherming tegen discriminatie op het gebied van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, seksuele gerichtheid en burgerlijke staat. Instelling Commissie Gelijke Behandeling. Het eerste initiatiefvoorstel was van 1985. Tussen 1994-2021 zijn er 21 wijzigingen vastgesteld, i.v.m. Europese richtlijnen.

1993 VN Verklaring inzake de uitbanning van geweld tegen vrouwen

1991 Verkrachting aangepast in de wet
Gedwongen seks binnen het huwelijk wordt erkend als verkrachting. Ook wordt het sekseneutraal geformuleerd.

1987 Ongehuwden gelijkgesteld aan gehuwden in bijstandswet
Ongehuwd samenwonenden hadden tot die tijd aanspraak op 70% van de uitkering, gehuwden 100%.

1986 Sylvia Tóth eerste vrouwelijke bestuursvoorzitter beursgenoteerd bedrijf

1985 Nederlandse vrouwen kunnen het Nederlanderschap nu ook doorgeven aan hun kinderen
Dit volgt uit de ratificatie van het VN Vrouwenverdrag dat in 1979 werd gesloten.

1984 Joan Leemhuis-Stout eerste vrouwelijke dijkgraaf, bij hoogheemraadschap van Schieland

1984 Kostwinnersbegrip verdwijnt uit de regeling voor werklozen

1984 Inwerkingtreding Wet afbreking zwangerschap
In 1981 werd het recht op anticonceptie en abortus door de Eerste Kamer nipt aangenomen.

1983 Algemeen discriminatieverbod in de Grondwet

1981 Inwerkingtreding VN Vrouwenverdrag
In 1979 nam de VN het Vrouwenverdrag aan, voluit het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen.

80s Introductie intersectioneel feminisme in Nederland
Aandacht voor discriminatie op basis van huidskleur, geslacht, leeftijd en afkomst.

1980 Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen
Vanaf 1979 zijn vrouwen fiscaal zelfstandig en ook krijgen zij dezelfde uitkeringsrechten. Vanaf 1984 kunnen gehuwde vrouwen een beroep doen op de werkloosheidsvoorziening. Vanaf 1985 hebben mannen en vrouwen een eigen recht op AOW en bijstand.

1978 Marijn de Koning eerste vrouwelijke verslaggever van de NOS

1978 Ratificatie VN-verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten en het VN-verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten
Artikel 3 beschrijft de gelijke rechten van mannen en vrouwen

1977 Ria Beckers eerste vrouwelijke lijsttrekker en fractievoorzitter

1977 Jeltien Kraaijeveld-Wouters eerste staatssecretaris voor emancipatiezaken
In 1978 ontstond de Directie Coördinatie Emancipatie bij het ministerie van CRM

1976 Publicatie ‘The Hite Report on Female Sexuality’ van Shere Hite

1975 Het Jaar van de Vrouw, eerste VN Vrouwenconferentie

1975 Wet voor gelijk loon voor mannen en vrouwen
Nederland voert de internationale afspraak uit 1951 door over gelijke beloning voor mannen en vrouwen voor arbeid van gelijke waarde.

1974 Tineke Schilthuis eerste vrouwelijke Commissaris van de Koning(in)

1974 Instelling Nationale Adviescommissie Emancipatie
In 1981 opgevolgd door de Emancipatieraad. In 1997 werd besloten de Emancipatieraad op te heffen.

1971 Eerste vrouwelijke pedel, mej. A. Kerkhof, bij Universiteit Utrecht.
In 2005 kreeg Wageningen een vrouwelijke pedel, Groningen in 2021 en Leiden in 2022.

1971 Echtgenoten gelijkwaardig
De man als hoofd van de echtvereniging wordt uit het wetboek geschrapt.

1970 Dien Korvinus eerste vrouwelijke officier van justitie

1969 Haya van Someren-Downer eerste vrouwelijke partijvoorzitter, van de VVD

1967 Publicatie van ‘Het onbehagen bij de vrouw’ van Joke Smit
In 1968 richtte Joke Smit samen met Hedy d’Ancona Man Vrouw Maatschappij op

1967 VN Verklaring inzake de uitbanning van discriminatie van vrouwen

1966 Guusje Minkenhof eerste advocaat-generaal bij de Hoge Raad
In 1967 werd zij raadsheer en in 1978 vice-president van de Hoge Raad. Zie ook 2020.

1965 Eugenie Herlaar eerste vrouwelijke nieuwslezer van het Journaal

1964 Nederlandse vrouwen behouden hun nationaliteit bij huwelijk met een buitenlander
Hun kinderen worden echter nog geen Nederlander. In 2010 wordt dit mogelijk gemaakt.

1964 Introductie anticonceptiepil
Vanaf 1997 is alleen bij eerste uitgifte een doktersrecept nodig

1964 Tetje de Jong eerste vrouwelijke politiecommissaris
In 1934 functioneerde Cor Razoux Schultz-Metzler als onbezoldigd politiecommissaris in Batavia

1964 Eerste vrouwelijke burgemeesters in Geldermalsen en Leersum
Truus Smulders-Beliën werd in 1946 burgemeester zodat het ambt in de familie kon blijven. In 1964 werden Mieke van der Wall-Duyvendak en Christina Jacobs-des Bouvrie benoemd.

60s-80s Tweede Feministische Golf
Vrouwen blijven opkomen voor gelijkheid op het gebied van onderwijs, werk en politiek. Daarnaast worden seksualiteit, huwelijk en gezin thema’s.

1958 Liesbeth Ribbius Peletier eerste vrouw in de Raad van State

1957 Hilda Verwey-Jonker eerste vrouw als kroonlid in Sociaal-Economische Raad

1956 Vrouwen handelingsbewaam
Een gehuwde vrouw kan een auto of huis kopen, bankrekening openen of andere wettelijke handelingen verrichten zonder schriftelijke toestemming van haar man.

1956 Marga Klompé eerste vrouwelijke minister

1955 Motie-Tendeloo
Een vrouw in een overheidsfunctie wordt vanaf 1958 niet meer ontslagen als zij trouwt

1953 Anna de Waal eerste vrouwelijke staatssecretaris

1950 Carolina MacGillavry eerste vrouwelijke lid van de KNAW

1950 Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens

1949 VN Verdrag voor de onderdrukking van handel in personen en de uitbuiting van de prostitutie van anderen

1948 Universele Verklaring van de Rechten van de Mens

1947 Johanna Hudig eerste vrouwelijke rechter
In 1921 viel griffier Anna Lange in als rechter bij de Raad van Justitie in Padang

1947 Maria Witteveen eerste vrouwelijke ambassadeur

1947 Marga Klompé eerste VN Vrouwenvertegenwoordiger

1946 Oprichting UN Commission on the Status of Women

1944 Eerste vrouwen in de krijgsmacht
Sinds 1981 kunnen vrouwen hoge posities krijgen: 2005 Leanne van der Hoek eerste brigadegeneraal landmacht; 2007 Jeanette Morang eerste fregatscommandant en sinds 2019 vlagofficier marine; 2007 Madelein Spit eerste opperofficier en 2020 Eleonor Boekholt-O’Sullivan eerste generaal-majoor luchtmacht.
En in 1991 is Manja Blok de eerste vrouwelijke F16-vlieger.

1924 Koninklijk besluit ontslag gehuwde vrouwen (tot 45 jaar) in overheidsdienst
In 1925 ging dit ook gelden voor vrouwen in het onderwijs

1920 Carry Pothuis-Smit eerste vrouw in de Eerste Kamer

1919 Mathilde Haan eerste vrouwelijke raadslid, in Roermond, en de eerste vrouwelijke wethouders: Willy Hofman-Post in Oostzaan en Stiena Ruypers-Erens in Valkenburg

1919 Algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen

1918 Suze Groeneweg eerste vrouw in de Tweede Kamer
In 1917 was met een grondwetswijziging passief kiesrecht mogelijk gemaakt.

1917 Johanna Westerdijk eerste vrouwelijke hoogleraar, aan de Universiteit Utrecht

1911 Henrietta Tadema eerste vrouwelijke kandidaat-notaris
Pas in 1947 konden vrouwen notaris worden. Connie Bletz was de eerste die werd toegelaten.

1903 Adolphine Kok eerste vrouwelijke advocaat

1898 Oprichting Nationale Vrouwenraad van Nederland, de latere Nederlandse Vrouwenraad

1898 Koningin Wilhelmina eerste koningin der Nederlanden
Sinds 1890 was haar moeder Emma van Waldeck-Pyrmont koningin-regentes

1897 Roosje Vos eerste voorzitter van de eerste vrouwenvakbond

1885 Henriëtte van der Mey eerste vrouwelijke journalist

1881 Introductie van het pessarium, door Aletta Jacobs

1871 Aletta Jacobs, eerste vrouwelijke student en later arts
Aletta Jacobs is de eerste vrouw in Nederland die een HBS bezocht, universitair onderwijs volgde, arts werd en ook de eerste vrouw die promoveerde.

1850/1870 Begin Eerste Feministische Golf
Vrouwen komen op voor toegang tot onderwijs, werk en verkiezingen.

1792 Mary Wollstonecraft publiceert ‘A Vindication of the Rights of Women
Dit pamflet wordt gezien als het eerste feministische werk. Het jaar daarvoor verscheen echter al de Verklaring van de rechten van de vrouw en de vrouw als burger van Olympe de Gouges.