8 mrt. 2021 – Beschaving gaat over veel dingen. Over hoe een samenleving omgaat met de zwakkeren. Over hoeveel ruimte er is voor kunst en cultuur. Maar eerst en vooral misschien wel over hoe mensen omgaan met verschillen en verschillen van inzicht. Over de manier waarop mensen elkaar ruimte gunnen, accepteren dat ze anders zijn en het met elkaar oneens zijn. Daaraan afmetend heeft Nederland in deze verkiezingscampagne, meer dan honderd jaar na de introductie van het vrouwenkiesrecht, wel een paar dieptepunten bereikt. Weliswaar zijn er meer vrouwelijke lijsttrekkers dan eerder in de geschiedenis (tien van de 37) en zijn veel partijen zich meer bewust geweest van de noodzaak vrouwen een evenredig aandeel op de lijst te geven, maar daarmee zijn we er nog niet. Het gegeven dat een vrouw opstaat, leiderschap toont, ambities heeft en zich niet klein laat maken of in een hokje stoppen, is helaas ook in 2021 nog onderwerp van uiterst negatieve aandacht.
Het soort vragen dat, zelfs in serieuze interviews, aan vrouwelijke politici wordt gesteld is anders dan aan mannelijke politici. De manier waarop vrouwen worden aangesproken en datgene wat er over hen geschreven kan worden, verschilt van aanspreken van en schrijven over mannen. Er heeft nog nooit iemand naar de prijs van de pakken van Mark Rutte of Hugo de Jonge gevraagd. De schoenkeuze van laatstgenoemde wordt hooguit gezien als al dan niet handig “handelsmerk”. Maar de prijs van de jurk van Sigrid Kaag roept allerlei emoties op. Als er niets maar dan ook echt niets op een keuze valt af te dingen, dan hebben we altijd nog de prijs om een vrouw op aan te vallen.
Maar niet alleen dat. Vrouwelijke politici roepen kennelijk primitieve instincten op en krijgen de meest vulgaire reacties. De recente hashtag #kutkaag is daarvan een sprekend voorbeeld. Maar ook de andere vrouwelijke lijsttrekkers en vrouwelijke politici in het algemeen krijgen van alles over zich heen en moeten daar mee dealen. De Groene Amsterdammer analyseerde onder de kop “Misogynie als politiek wapen” treffend wat er op Twitter gebeurt. En dan is kutwijf misschien niet eens de zwaarste belediging. De Groene schijft: “Wanneer Kaag een speech geeft op een partijcongres of collega Geert Wilders via Twitter wijst op de grondwet, regent het scheldpartijen waarin termen vallen als ‘terroristenliefje’, ‘palestijnenknuffelaar’ en ‘staatshoer’ met ‘de uitstraling van een rotte pudding’.” Ook ten aanzien van andere vrouwelijke politici geeft dit artikel treurige voorbeelden. Kauthar Bouchallikht wordt benaderd als: “als ‘kopvod’, ‘Marokkaanse hoer’ en ‘terroristenmeisje’.” Bente Becker en Dilan Yeşilgöz-Zegerius als “De kakelkipjes van de VVD’ of de ‘kijvende wijven van de vévédé’.
Het is goed dat dit alles nu ook onderwerp van gesprek en reacties van vrouwen is. Kathalijne Buitenweg, Sigrid Kaag en Lilianne Ploumen laten zich niet in de hoek zetten hierdoor. Ze spraken zich recent volkomen terecht uit. Ik steun hen volkomen. En we kunnen allemaal iets doen! Er is recent een videoclip verschenen met als een van de openingszinnen: “Een boze vrouw noem je hysterisch, een boze man is principieel”. Dat typeert wel heel goed wat er aan de hand is. Sophie Straat en Goldband roepen met het vrolijke liedje “Tweede Kamer“, op om op een vrouw te stemmen. Laten we dat allemaal doen!
Monique de Witte-van den Haak,
presidente KVD